Alkol Kilidi Öncesi Avrupa’da Alarm Zilleri Çalıyor!

İngiltere, Avrupa Birliği’nin Genel Araç Güvenliği Regülasyonu (GSR2) standartlarını uygulamaya hazırlanıyor. Bu gelişme, hem araç güvenlik teknolojileri hem de Brexit sonrası düzenleyici politika açısından önemli sonuçlar doğurabilir.

Alkol Kilidi Nedir?

Alcolock, sürücünün nefesindeki alkol oranını ölçerek yasal sınır üzerindeyse aracın çalışmasını engelleyen bir güvenlik sistemidir.

• Amaç: Alkollü araç kullanımını önlemek

• Kullanım Alanı: AB ülkelerinde tekrar eden sürücülerde zorunlu, İngiltere’de ise tüm sürücüler için genelleştirilmesi gündemde

Kara Kutu Sistemi Nedir?

Kara kutu (EDR – Event Data Recorder), kaza öncesi hız, frenleme, direksiyon hareketi gibi verileri kaydederek sigorta ve yargı süreçlerinde kullanılmak üzere bilgi sağlar.

---

GSR2 İle Gelen Yeni Araç Güvenlik Zorunlulukları

İngiltere’nin de uyum sağlamaya hazırlandığı GSR2 kapsamında yeni araçlarda şu sistemler zorunlu hale gelecek:

• Alkol kilidi kurulumu için ön hazırlık

• Olay verisi kaydedici (kara kutu)

• Sürücü yorgunluk ve dikkat uyarı sistemi

• Acil durum şerit koruma (ELK)

• Geri görüş kamerası ya da sensörü

• Trafik işareti tanıma sistemi

• Akıllı hız yardımı (ISA)

• Otomatik acil frenleme (AEB)

---

Brexit’e Ters Düşen Bir Uyum mu?

Hükümet Ne Diyor?

İngiltere Ulaştırma Bakanlığı, Avrupa standartlarıyla uyumun pratik nedenlerle gerekli olduğunu belirtiyor:

• Maliyet avantajı: Farklı regülasyonlar üretim maliyetini artırıyor

• Pazar uyumu: Özellikle Kuzey İrlanda gibi AB’ye açık bölgelerde standart karmaşası engelleniyor

Muhalefet ve Brexit Taraftarları Ne Düşünüyor?

• Bu kararı, “gizli AB dönüşü” olarak tanımlayan eleştirmenler, hükümeti halktan habersiz entegrasyonla suçluyor

• “Brexit’in ruhuna aykırı” olduğu ve İngiltere’nin regülasyon bağımsızlığını kaybettiği yönünde yorumlar yapılıyor

---

Otomobil Üreticileri Neden Destekliyor?

Üreticilere Göre Avantajlar

• Avrupa’ya ihracat kolaylaşıyor

• Tek tip üretimle maliyet düşüyor

• Tedarik zincirinde standardizasyon sağlanıyor

Tüketici Açısından Riskler

• Yeni güvenlik sistemlerinin maliyeti araç fiyatlarına yansıyabilir

• Ancak uzun vadede sigorta maliyetlerini ve kaza oranlarını düşürme potansiyeli var

---

Kamuoyu Ne Diyor?

📊 Mayıs 2025 anketi sonuçlarına göre:

• Katılımcıların %53’ü, mahkeme kararıyla alkol kilidi uygulamasını destekliyor

• Bu grubun %56’sı, sistemin tüm alkollü sürücüler için zorunlu hale gelmesini savunuyor

• 2013–2024 arasında 27.000’den fazla tekrar eden alkollü sürücü vakası kaydedildi

---

Yeni Standartların Otomobillere Etkisi Ne Olacak?

GSR2 uygulamaya geçtiğinde, İngiltere’de satılan tüm yeni araçlar şu donanımları barındırmak zorunda olacak:

• Alkol limitini aştığında çalışmayan sistem (Alcolock)

• Çarpışma öncesi verileri kaydeden kara kutu sistemi

• Gelişmiş sürücü destek teknolojileri (ADAS)

Bu sistemler, sadece trafik güvenliğini artırmakla kalmayacak, aynı zamanda İngiltere’nin Avrupa ile teknolojik uyumu ve politik yönelimi açısından da belirleyici olacak.

---

İngiltere Avrupa’ya Yöneliyor mu?

İngiltere’nin GSR2 regülasyonlarına uyumu, sadece otomobil güvenliği açısından değil, aynı zamanda Brexit sonrası politika ve ekonomi açısından da çok katmanlı bir değişimi yansıtıyor.

Bu süreç, yol güvenliğinde yeni bir çağ başlatırken, İngiltere’nin regülasyon bağımsızlığı söylemini de ciddi şekilde sorgulatıyor.

Alkol Kaynaklı Trafik Kazaları

2022 yılı itibarıyla İngiltere, Galler ve İskoçya’yı kapsayan Great Britain (Büyük Britanya) verilerine göre:

• Yaklaşık 6.800 kişi, en az bir sürücünün yasal alkol limitini aştığı kazalarda ölüm veya yaralanma yaşamıştır

• Kazaların %17’si, alkollü sürücülerin etkisiyle oluşmuştur ve bu oran toplam trafik kazaları kaynaklı can kayıplarının yaklaşık %18’ine denk geliyor

---

Alkollü Sürüş ve Kaza Oranlarına İlişkin Tablo

• 2010–2022 döneminde alkol kaynaklı kaza sayılarına ilişkin eğilim düşüş göstermiş olsa da, son yıllarda (2019–2022) bu kazaların oranında hafif bir artış gözlenmektedir.

• 2013–2021 yılları arasında, alkol sınırını aşan sürücüler nedeniyle meydana gelen kazaların oranı yaklaşık %5–7 aralığında seyretti. Örneğin, 2021’de bu oran %6,8 olarak gerçekleşmiştir.

---

🔍 Yaş, Cinsiyet ve Bölgesel Dağılım

Cinsiyet

Yaş

Bölgesel Veriler

• Galler: Tüm trafik kazalarının %7,3’ü,

• İngiltere (England): %5,2,

• İskoçya (Scotland): %4,1’lik paya sahiptir.

---

Alkol Limitlerinin Etkisi

• İngiltere, Galler ve Kuzey İrlanda’da yasal kan alkol limiti 80 mg/100 ml kan; bu, Avrupa’da en yüksek limit olarak dikkat çekiyor.

• Kanada ve diğer ülkeler örnek gösterilerek, daha düşük BAC sınırlarının trafik kazalarını azaltmada daha etkili olabileceği belirtilmektedir.

---

GSR2 Kapsamına Alınması Planlanan Önlemler ve Etkileri

GSR2 uygulamasının hayata geçmesi halinde:

• Alkol kilidi (alcolock) sisteminin zorunlu hale gelmesi,

• Kara kutu (EDR) ile kaza öncesi veri takibinin standartlaşması,

• Sürücü destek sistemleri (AEB, uykulu sürücü uyarısı, şerit takip, ISA vs.)

gibi önlemler, özellikle alkollü sürüş kaynaklı kazaları ciddi şekilde azaltma potansiyelini taşıyor.

---

Trafikte Güvenlik ve Bilinç Artışı

• Alkol kaynaklı kazaların toplam trafik kazaları içindeki payının %5–7 arasında değişmesi ve yıllık yaklaşık 300 ölüm oranı, bu konunun hem bireysel hem toplumsal risk oluşturduğunu gösteriyor.

• GSR2’nin alkol kilidi ve kara kutu gibi teknoloji odaklı çözümleri, kaza verilerini azaltmak ve tekrar eden sürücü davranışlarına müdahale etmek açısından kritik.

• Zaten halkın önemli bir kısmı (anketlerde %53 civarı), mahkeme kararıyla alcolock kullanımını destekliyor ve bunun zorunluluk haline gelmesini savunuyor.