Türkiye otomotiv sektöründe son yıllarda birçok önemli gelişme yaşandı. Araç satışları 2023 ve 2024 yıllarında üst üste iki yıl boyunca rekorlar kırarken, yaklaşık 30 yıl sonra ülkeye ilk kez doğrudan bir otomotiv yatırımı geldi.
Bundan tam 1 yıl önce, Temmuz 2024’te yapılan açıklamada, Çinli otomobil üreticisi BYD’nin Türkiye’ye yaklaşık 1 milyar dolar yatırım kararı aldığı kaydedildi. Yıllık 150 bin araç kapasiteli elektrikli ve şarj edilebilir (plug-in) hibrit otomobil üretim tesisinin yanında, BYD’nin Ar-Ge merkezi kuracağı da yine geçen yıl yapılan açıklamada yer aldı. Söz konusu fabrikanın ise Manisa’da yer alacağı açıklandı.
Takvimler Mart 2025’i gösterdiğinde ise, bir diğer Çinli üreticisi Chery’nin Samsun’da yıllık 200 bin araç kapasiteli bir üretim tesisi kuracağı yönelik açıklama yapıldı. Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirilen “2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi ile Büyük Ölçekli Sanayi Yatırımları Tanıtım Programı”nda açıklanan detaylara göre, Chery yatırımının büyüklüğü de 1 milyar dolar olarak belirtildi.
İşte tüm bu yeni yatırım hamleleri ve sektördeki güncel gelişmeler ile ilgili, Türkiye otomotiv sanayisinin çatı kuruluşu olan Otomotiv Sanayii Derneği’nden (OSD) dikkat çeken açıklamalar yapıldı.
Sanayideki ilk 6 aylık sonuçların açıklandığı toplantıda değerlendirmelerde bulunan Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, Çinli iki markanın Türkiye yatırımı ile ilgili çarpıcı ifadeler kullandı.
‘BYD’NİN MANİSA’DA FAALİYETİ YOK, CEVAP VERMELERİ LAZIM’
Eroldu, BYD’nin Manisa yatırımı ile ilgili olarak, “Bir yıl kadar önce, Temmuz ayında yanılmıyorsam, BYD yatırımı açıklandı. Geçen sene Temmuz, bu sene Temmuz, Manisa’ya baktığımız zaman herhangi bir faaliyet yok şu anda. Kendilerinin cevap vermeleri lazım ne yapmak istediklerine” dedi.
Chery’nin Samsun yatırımı ile ilgili de konuşan Cengiz Eroldu, “İnşallah olur, biz otomotiv sanayi olarak ülkede yeni yatırım yapılmasını destekliyoruz. İlk günden beri bu yatırımları her zaman son derece olumlu karşıladık. Bizim rekabetle de bir derdimiz yok. En kaliteli üretimi Türkiye’de yapıyoruz. Herkesle de rekabet ederiz. Yeter ki ülkedeki yatırımı artırın. Şu anda hepimizin arzusu ne? 2.2 milyonluk bir kapasite var. İnşallah Çinli gelsin, diğer yatırımcılar gelsin bu kapasiteyi 3 milyona çıkartalım. Gerçekten Türk otomotiv sanayinin Avrupa’daki rolünü, dünyadaki rolünü artıralım” diye konuştu.
‘İHRACATTAKİ ARTIŞIN SEBEBİ YENİ TEKNOLOJİLER’
Sanayideki iş sonuçları ile ilgili de mesajlar veren Eroldu, yılın ilk 6 ayında ihracatın en yüksek seviveye çıktığını vurguladı.
OSD Başkanı Eroldu, “20 milyar dolarlık bir rakama geldik. Bu en yüksek ilk 6 aylık ihracat rakamı. Bunun farklı sebepleri var. Teknolojik olarak araçlar daha pahalı hale geliyorlar. Son 10 yılda birçok değişim oldu. Hibrit ve elektrikli araçlar bizim ihracatımızda da yer almaya başladılar. Bunların maliyet artışları keza gene hammadde fiyatlarındaki artışların satış fiyatlarına yansıması gibi sebepleri de var. Dolayısıyla burada asıl indikatörün aslında adet olması lazım. Adetlerde de yine de az evvel söylediğim gibi geçen sene göre iyiyiz ama daha iyi olmamız gerekirdi. Pazarda aslında son 10 yılın en büyük ilk 6 ay oldu 629 binlik adetle. Bu açıdan da iyi bir performans var tabii ki pazarda” dedi.
‘YERLİ ARAÇ PAYI DÜŞÜYOR, ÜRETİM OLUMSUZ ETKİLENİYOR’
Yerli araçların payının düşmeye devam ettiğine de dikkat çelen Cengiz Eroldu, “Pazarda iyi olmayansa, yerli üretimden iç piyasada olan satışların düşmeye devam etmesi. Geçen sene yüzde 32 şeklindeyken, bu sene ilk 6 ayda yüzde 29’a düştük. En yüksek yerli araç payı geçmişte yüzde 46 olmuştu. Ortaya çıkan son tablo üretimi de olumsuz etkiliyor. Otomobilde yüzde 29, hafif ticari araçlarda yüzde 20, kamyonda da yüzde 59’luk yerli paylarımız var. Toplamda yüzde 29’a tekabül ediyor. Otobüs ve traktörde yüzde 100’e yakın yerli payımız sevindirici ama diğer alt gruplarda maalesef performansımızın çok iyi olduğunu söyleyemeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
‘DOĞU AVRUPA’DAN DAHA PAHALI HALE GELDİK’
OSD Başkanı Eroldu, yerli sanayinin rekabetçilik alanında geriye düştüğünü de belirtti.
Otomotiv sanayisinin ihracatını artırması gerektiğini kaydeden Eroldu, “Biz neden daha fazla ihracat, daha fazla üretim yapamıyoruz? Kuşkusuz son 3 yılda yaşadığımız rekabetçilik kaybımızın bunda önemli payı var. Türkiye otomotiv sanayi şu anda Doğu Avrupa ülkelerinden daha pahalı bir kaynak durumuna geldi maalesef. Bunun da yarattığı sorunları hep birlikte görüyoruz. Daha rekabetçi olmamız, daha fazla ihracat ve üretim yapmamız lazım. Bu konuda da verimliliklerimizi artırarak bu rakamlarımızı artırmaya çalışıyoruz. Kamu, özel sektör olarak bunlara eğilmemiz gerekiyor” dedi.
Sanayideki rekabetçilik düşerken, fabrikalardaki kapasite kullanım oranlarının da gerilediğini açıklayan Eroldu, “Bu durum, sorunu daha da büyütüyor. Kapasite kullanım oranını artırdığımız zaman maliyetlerimiz de düşüyor. Ona göre sabit masraflarımızdan aldığımız paylar azalıyor. Otomotiv sanayinde, otobüs-minibüs hariç her tarafta kapasite kullanımında düşme eğilimi olduğunu görüyoruz” diye konuştu.
Eroldu’nun verdiği bilgiye göre, Türk otomotiv sanayinde 2025 sonunda üretim ve ihracatın 2024’teki rakamları geride bırakması bekleniyor.
News
